ZEYTİN HASTALIKLARI VE ZARARLILARI

Zeytinde Sıkça Görülen Zararlılar

Zeytin yetiştiriciliğinde sıkça görülen zararlılar; zeytin sineği, zeytin güvesi, zeytin kabuklu biti, zeytin kara koşnili, zeytin fidan tırtılı, zeytin pamuklu koşnili, zeytinde pamuklu bit, zeytinde filizkıran, zeytin kızılkurdu, zeytin çiçek sap sokanı, zeytin kırlangıç böceği, zeytin kurdu, zeytin yara koşnili, zeytin akarı ve zeytin pasakarı olarak sıralanabilir. Zararlı çeşitlerine göre zeytin ağaçlarında meydana gelen belirti ve zarar şekli farklıdır.

1- Zeytin Sineği

Zeytin sineği, zeytin ağaçlarındaki meyvelerin etine zarar verir. Meyvelerin çürümesine yol açar, bu nedenle meyveler gereğinden erken ve fazla miktarda dökülür. Meyvelerden elde edilen zeytinyağı miktarının azalmasında, aynı zamanda yağda asitleşmenin fazla olmasında etkili olur.

2- Zeytin Güvesi

Zeytin güvesi, zeytin ağacının yaprak, çiçek ve meyvesine zarar verir. Meyvelerin erken dökülmesine neden olur, bazı dönemlerde meyvelerde bu zararlıdan kaynaklı meydana gelen ürün kaybı miktarı %30 oranına yükselir.

3- Zeytin Kabuklu Biti

Zeytin kabuklu biti, ağacın kendisine de zarar verirken aynı zamanda gövde, dal, meyve ve yaprak bölümlerinde de hasara yol açar. Zeytin kabuklu bitinin en önemli zararı, zeytin ağacının kurumasına yol açmasıdır.

4- Zeytin Pamuklu Biti

Zeytin pamuklu biti erginleri 2-3 mm boyunda, gri sarı renkte iri ve yassı başlı, kırmızı gözleri bulunan hortumu sivri ve vücut yapısı olarak ağustos böceğini anımsatan bir zararlıdır.

Zeytin pamuklu biti yumurtaları genel olarak 0.3mm boyutlarındadır. Yumurtalar yeni bırakıldığında krem renginde olup zaman geçtikçe renk sarıya döner ve iki göz şeklinde lekeler belirir. Genç larvaların renkleri yeşilimsi sarıdır. Genç larvaların boyutları 2mm ye kadar büyüyerek gelişmeye devam eder. Vücutlarında üretip dışarıya verdikleri çok ince ipliksi yapıdan oluşan mumsu bir madde vardır. Bu madde zeytin ağaçlarında kümeler oluşturarak pamuksu bir görünüm alır.

---

Zeytinde Sıkça Görülen Hastalıklar

Zeytin yetiştiriciliğinde sıkça görülen zeytin hastalıkları ; zeytin dal kanseri, vertisilyum solgunluğu, halkalı leke hastalığı, antraknoz, bor noksanlığı olarak sıralanabilir. Her hastalığa göre zeytin ağaçlarında farklı belirtiler ortaya çıkar. Hastalıklarla mücadele için kimyasal ve kültürel önlemlere başvurulur. Kimyasal önlemlerde kullanılacak ilaç ve dozlarına uzmanlar karar vermelidir.

1- Zeytin Dal Kanseri

Bu hastalık bakteri nedeniyle zeytin ağaçlarında oluşur. Ağacın yaprak, çiçek ve meyvesinde hastalıktan dolayı siğiller meydana gelir. Siğiller genellikle süngerimsi, küçük ve yuvarlak şekildedir.

2- Vertisilyum Solgunluğu

Zeytin ağaçlarının sürgün ve dallarında kuruma meydana gelmesidir. Çoğunlukla kıştan ilkbahara geçiş dönemlerinde ortaya çıkar. Ani veya yavaş vertisilyum solgunluğu olmak üzere iki türü vardır.

3- Halkalı Leke Hastalığı

Zeytin ağacının yaprak yüzeylerinde lekelenmeler meydana gelmesi hastalığın ilk belirtisidir. Lekeler, siyah-gri renkte yuvarlak şekillerde ortaya çıkar. Zamanla halkalar açık renge döner. Hastalık bulaşan yapraklar belirli bir süreden sonra dökülür. Bu durumda, verim düşer ve erken dönemde meyve olgunlaşmadan zayi olur.

4- Antraknoz

Hastalık zeytin ağacının, yaprak, çiçek, sürgün, meyvelerine zarar vermekle birlikte en önemli hasarı meyvede oluşturur. Meyvede çürüme meydana gelmesine neden olarak ürün kaybının %50 oranında olmasına yol açabilir.